Grotto (2009)

De Oude Warande 2009 – 2014

In 2007 verleende Fundament Callum Morton de opdracht om voor het middelpunt van De Oude Warande een paviljoen te ontwerpen. Dat de plaatsing van een gebouw op deze plek het zicht op het Barokke stervormige padenpatroon van het bos zou ontnemen, plaatste Morton voor een dilemma, dat hij op simpele en tegelijkertijd ingenieuze wijze wist te omzeilen; Morton ontwierp een onzichtbaar paviljoen. Het exterieur valt in eerste instantie niet op omdat het een spiegel is, waardoor alle 8 paden van de ster zich in de spiegeling voortzetten. Het exterieur van het paviljoen werkt daarom zowel als façade, die binnen van buiten afschermt, als ook als scherm, dat de buitenwereld weerspiegelt en continueert. Deze continuering is een illusie.

Wanneer het spiegelende exterieur zich eenmaal prijsgeeft als object, blijkt het ook toegankelijk. Wie het paviljoen (10 m x 6 m x 4 m hoog) betreedt wordt opnieuw geconfronteerd met een karakteristiek van Barokke tuinontwerpen; het interieur is een zogenaamde grotto, een grotachtige binnenruimte, 75 centimeter verzonken onder het maaiveld. Wanden hebben kijkgaten op ooghoogte, waardoorheen de buitenwereld gezien kan worden, aangezien de glazen façade van detectiespiegelglas is. ’s Avonds wordt de ruimte tussen de grot en het spiegelende exterieur verlicht, waardoor de spiegelfunctie opgeheven wordt. De spiegelende rechthoek maakt plaats voor een donkere heuvel, die associaties oproept met een grafheuvel. Grotto heeft daarom niet alleen een continu veranderende vorm, maar ook een scala aan uiteenlopende betekenissen. Grotto is zowel een spiegel, een scherm, een grot en een graf. Mortons denken is zowel geleid door Barokke noties, hedendaags entertainment en het creëren van een spannende relatie tussen binnen- en buiten, tussen nu en later. “In eerste instantie wilde ik een ontwerp ontwikkelen dat zou botsen met het ontwerp van De Oude Warande,” aldus Morton. “Ik ben uiteindelijk uitgekomen bij een ontwerp dat met zichzelf botst. Grotto is een paradox.”